
In de uiterwaarden van de Rijn bij Arnhem ligt kasteel Doorwerth. De eerste vermelding van dit kasteel dateert uit 1260, het is dus middeleeuws. Waarschijnlijk was het toen nog niet van steen, maar van hout. Het werd gebouwd op een eilandje in de Rijn. Voor vijanden was het moeilijk bereikbaar en moeilijk te veroveren. De Rijn was in de middeleeuwen al een drukke rivier. Er werd veel handelswaar vervoerd over het water. Vanuit het kasteel kon je makkelijk in de gaten houden wie er langs kwam. Veel boten voeren langs het kasteel. Dat bracht de kasteelheer op het idee om tol te heffen. De schippers moesten geld betalen als zij voorbij het kasteel wilden varen. Zo bracht de rivier geld op voor de kasteelheer. In 1260 is het houten kasteel belegerd door de troepen van de bisschop van Utrecht en in brand gestoken.
Een kasteel van steen
Hendric van Dorenweerd heeft ongeveer twintig jaar later een stenen kasteel gebouwd op dezelfde plek. In deze tijd van de middeleeuwen had men ontdekt hoe je stenen kon bakken van klei. Deze klei was in de omgeving van het kasteel volop te vinden. Waarschijnlijk zijn de stenen voor het kasteel in steenovens gebakken die vlak bij het kasteel lagen. De stenen noemde men kloostermoppen.
Het kasteel is niet in een keer gebouwd. Door de eeuwen heen zijn er verschillende keren stukken aangebouwd en veranderd. Zo heeft men in de 14de eeuw een deel aan het kasteel gebouwd dat anderhalve meter hoger ligt dan de rest. Ze hebben dit gedaan omdat bij hoog water van de Rijn, de kelder volstroomde. En dat komt nog steeds voor. Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1944) is het kasteel ernstig verwoest. In 1946 maakte Vereniging De Doorwerth een start met de restauratie van het kasteel. De restauratie werd in 1983 voltooid door Geldersche Kasteelen. De restauratie heeft dus wel 37 jaar geduurd! Kasteel Doorwerth is nu weer een indrukwekkend gebouw met een hoofdburcht en een voorburcht. Het kasteel dat je nu ziet, is zoals het rond 1650 was.
Niet alleen het kasteel is van steen gemaakt: ook de ijskelder in de buurt van het kasteel is van steen. Een ijskelder is een kelder met heel dikke muren. Daar bewaarden de bewoners vroeger grote ijsblokken. Die zaagden ze uit de dichtgevroren gracht of de Rijn. Omdat de muren van de kelder zo dik waren, smolt het ijs heel langzaam. Zo had je ’s zomers nog ijs! De ijskelder ligt niet dichtbij het kasteel, maar in de heuvel ten noorden van het kasteel. Zo kan hij niet onder water lopen als het water van de Rijn heel hoog staat. De ijskelder wordt nu gebruikt als woonplaats voor vleermuizen.
Functie
De belangrijkste functie van kasteel Doorwerth in de middeleeuwen was de bescherming tegen aanvallen van de vijand. Het kasteel beschermde niet alleen de bewoners, maar ook de mensen die in de omgeving woonden. De kasteelheren van Doorwerth waren machtig. Het kasteel was het centrum van bestuur en rechtspraak. Als je vanuit het westen het kasteel naderde, zag je op de heuvel een galg staan. Je wist dan meteen dat je jezelf goed moest gedragen, want op dit terrein spraken de heren van Doorwerth recht. Zij konden iemand veroordelen tot gevangenisstraf. Het kasteel had een gevangenis met een ‘spijkercel’. In deze cel zat een plafond met spijkers dat je in de hoogte kon verstellen. Als een gevangene lastig was, liet je het spijkerplafond zakken! Zo had de gevangene veel minder ruimte en moest hij zich wel koest houden. Nu kun je deze cel nog bezichtigen in het kasteelmuseum. In het kasteel krijg je ook een goed beeld van hoe de mensen vroeger woonden en leefden. Daarnaast zijn er in kasteel Doorwerth nog twee andere musea te bezichtigen. Het Nederlands Jachtmuseum en het museum Veluwezoom. Regelmatig zijn er in en om het kasteel evenementen of kindervoorstellingen.
Meer info over kasteel Doorwerth
1. Onstaan kasteel Doorwerth, geschiedenis, eigenaar, huidige doeleinden, foto’s
2. Kasteel Doorwerth
Geen opmerkingen:
Een reactie posten